Euskal estatua

*GAUR8 astekarirako egina.

Duela bi urte semetxoekin igerilekurako bidean nindoan, Florida parkeko kultur etxe parean dagoen Ignacio Aldecoaren estatua zela eta, azaldu nien ipuingilea zela eta hori bere estatua zela. Orduan, 3 urteko seme nagusiak esan zidan: «uste dut han egongo zela beti eta azkenean estatua bihurtu zela». Barre egin nuen gogotik.

Maiz aipatzen da estatua eta estatuaren beharra. Estatua dela pertsonen eskubideen bermatzaile eta emaile (baita ez bermatzaile eta ez emaile). Euskaldunok geure estatuaren jabe ez garen bitartean espainiar eta frantses estatuek hartuko dituztela erabakiak gure ordez, eskubideak eman ala kendu… Baina batzuetan irudipena dut batzuentzat edozer gauza izan daitekeela “on” edo “hobe”, “euskal” baldin badu aurretik. Euskal estatua kasu.

Bukaneros 1-Correa 0

GAUR8rako zutabea.

Badakit emaitza iruzurtia dela, partida ez dela soilik genero borrokara jokatzen, baina gaurkoan zelai eremu horretan jaurtitako mezuak izan dira golak.

Lehenik, Rafael Correa Ekuadorreko presidentearen mesedetan esan behar dut zinez gomendagarriak direla Ana Pastor eta Ana Ibañez espainiar kazetari eurozentristei (utz dezagun horretan) emandako elkarrizketak. Hor ageri da Correa distiratsu eta printzipio onen jabe.

Salve Regina

@info7-rako ekarpena, @zebrabidea-n, entzun audioa hemen

Gasteizen batez ere 80. hamarkadan zebiltzan tribu, leinu, giza-saldo, korronte eta mugrien artean, musikak eta joera politikoek ñabartzen zuten paisajean -anarkia, komunismoa, maoismoa, punka, euskal folka, heavya…-, bazen korronte indartsu bat: anti-katolizismoa.

Hala Bedi irratiak bere 30. urteurrena ospatzeko egin duen DBD eta liburuan joera honetako hainbat dokumentu ageri dira: nola egiten ziren manifa ateoak, nola ehunka lagun geratzen ziren elizako ormaren kontra txisa egiteko, nola atera zuten kartel bat, zeinean Andra Mari Zuria azpiko gonak altxatuta, masturbatzen agertzen zen, nola gaizkile batzuek Andra Mari Zuria bera sokaz lotu, lurrera bota eta puskatu zuten, nola izaten ziren punkiak eta blusen arteko liskarrak…

bihar da gaur

Herria 2000 eliza aldizkarirako eginiko ekarpena.

Etsigarria da gaua mundu berri batekin amesten pasa eta gero, goizean kalera jaitsi, eta errepidea zeharkatzerakoan bizilagunaren audi handia pasatzen ikustea. Gaztetxo batzuek “buah! vaya carro tío!” esan dute, eta ondoren gazte beltz lerden batek eskainitako galtzerdi pareari ezetz esan diozu.

Inoiz edo behin pentsatu dut 1958-59an ETA sortu zuten 7 lagunek etxe azpian ikusten zuten panorama ere ez zela bereziki ilusionagarri: euskara ia desagerturik, hegoaldean mozorrorik gabeko diktadura, iparraldean asimilazio eta ukazio prozesua, eta erantzunik ia batere ez. Herri bat itxaropenik gabea.

Maroto style

*info7-rako eginikoa.

[audio http://www.info7.com/wp-content/uploads/2013/11/20131104_32557.mp3]

Gure irrika eskatologikoek eraginda edo, herri arteko puzker txapelketak egiten ditugu batzuetan. Zein ote da puzkerrik kirastunena, zaratatsuena, luzeena? Adibidez, zein da, edo izan da, Euskal Herriko alkaterik guayena? Baionako Grenetarrak, Bilboko Azkuna, Donostiako Odon, Bidasoaldeko Kerejeta eta Santano, Iruñeako Barcina? Ez dago erreza!

Eta Gasteizkoa? Ba Gasteizkoa Javier Maroto da, PPrekin heldu zen Gasteizko alkatetzara, a priori ez zuen ematen jatorri ederra. Baina, bitxia, heldu eta berehala Gasteizko txosnek eta Gaztetxeak bertan jarraituko zutela esan zuen. Gutako asko asko harritu ginen adierazpenekin, eta gure kanpoko lagunekin herri arteko puzker txapelketari ekin genion: begira hango PSOEko alkateak nola alarde matxista bat babesten duen, begira hango PNVkoak nola botatzen duen gaztetxe bat lurrera, begira UPNkoa hiri bat suntsitzen… ez gaude hain gaziki PPrekin!

Baina zetaz jantzitako tximua tximu denez gero, azken aldian, Maroto style-ren beste bi ale ezagutu ditugu:

Aurrena udazkenfest “Arabako elkartasun gaua” ustezko arrazoi teknikoengatik galarazi izana. Baina ea ba: arrazoi tekniko hutsak arazo bakar baziren, zergatik aipatu zuen jaialdi horren balizko etekina nora bideratuko zen? Eta hilabete batzuk lehenago eskatutako baimenak zergatik 3 egunen faltan ukatu? Norbaitek irudikatu ahal du jazzaldia edo Azkena Rock Festibalarekin antzekorik?

Bigarren alea, udalak denda “tradizionalak” babeste aldera (hona Bidasoa aldeko “betiko”-en beste aldaera bat), txinatar dendak, mintza-tokiak eta kebab-ak zaintzapean edukiko dituela, arauak betearazteko-eta.

Beraz “betiko” dendek duten arazoa, etorkinek zabaldu dituzten negozio horiek dira?

Izan ere, maiz hitz egiten da krisi garaian ezkerraren gorantza joateko aukeren gainean, eta oso gutxi faxismoaren aurrera pausoez. Faxismoaren baldintzetako bat da giza talde bat hartu eta hura zapaltzea.

Uste dut denok bat gentozkeela “betiko” komertzioari eragiten dioten krisiaren jatorriak honako batzuk izan daitezkeela esatean: krisi ekonomiko globala eta ekonomiaren atzerapena, langabezia, superfizie handien ugalketa, lokalen prezioak, zerga handiak… Jakina horiek aldatzen hastea, baino errazagoa da etorkinen negozioen kontra egitea.

Hedabideetan Javier Maroto Gasteizko alkatea agertzen da horrelako gauzez hitz egiten normaltasun osoz, eta nik arrazista dela esango banu, erradikal, muturreko, liskar-zale izango nintzateke. Beraz, isilduko naiz.

Bihar etxe azpira jaitsi eta beltz-pakistandar-txinatar edo auskalo nongo baten negozioa itxiko d(ut)en isiltasun berberaz.

Azken udazkena

Gaurkoan Aroa Lasa eta bion artean moldatutako Udazkenfest jaialdirako kantaren letra.

(letra etzanez Joseba Sarrionaindiari ebatsitako lerroak 😉

 

Eta nik badakit, zure begien hondoan nagoela
Eta zuk badakizu nire begien hondoan zaudela, zaudela

Azken udazkena!
Nork esango, gau euritsu hura izango zela
azken udazkena, gure azken udazkena

Geroztik ezin gozatu berdin neguko elurrik,
maiatzeko marrubirik,
udako surik…

eta kontatzen ditugu urteak eta urtaroak,
zure ausentziaz beteak,
beste bat ez,

zu ez bazaude.

ez bazaude,
gurasoen begietan, zure aulkian eserita, egunen joan etorrian, bestondoan, nire alboan.

azkenean azkena

azken ostirala, azken bisita, azken istripua, azkena!
noiz arte?
azken gutuna, azken bisabisa, azken negua, azkena!
lehenbailehen!
azken bidaia, azken udazkena, azken agurra! azkena!
guztion bultzadaz
azken ostirala, azken gose-greba! azken manifa! azkena!
Azkenean azkena!

helduko da bereizita gauzkaten
gure azken udazkena, gure azken udazkena!
ta orduan maitea:

eman gabeko muxu, irri, une, malko ta laztanak…
harresia jausiko da besarkatzean,
ta orduan maitea:
elurra urtuko zaigu eskuetan ta gu
suan inguruan dantzan…

elkarrekin!

azken udazkena!
Tiocfaidh ár lá!

Eta nik badakit, zure begien hondoan nagoela
Eta zuk badakizu nire begien alboan zaudela, zaudela

Barkatu moroak (“Al gilipollas”)

GAUR8-k gaur ekarria.

Gure familian, auzoan, herrian… gugan bizi dugun arrazakerian ijito, latinoamerikar, ekialdeko europar eta beltzekin lehian hortxe dauzkagu ‘moroak’, “ni ez naiz arrazista baina” esan eta astakeria bota: “Guri barre eginez bizi dira: bizi diren etxeak geuk uzten dizkiegu merkeago moroak direlako, lanik egin nahi ez eta gure diru laguntzetatik bizi, eta gainera droga, lapurreta eta sexukeria besterik ez dute.

Matxista eta intolerante hutsak dira eta guk gurean onartzen baditugu ere, gu beren herrialdetara joaten bagara, dena beren erara egin behar!”.

Aurrekoan watxap bat bidali zidaten: tolerantziaren izenean eskatzen zuen meskitak egiten utzi behar diegula moroei, baina ondoan gay eta lesbianak elkartzeko taberna bat ipini behar diegula (“Ben Gay” izena ere asmatu zion), soilik txerri okela saltzen duen harategi bat (“Al Jamón”), sexshop bat eta alkohola saltzen duen denda (“Al mogollón”), beraiek beren tolerantzia erakuts dezaten. Kar, kar, kar… Azkenik, eskatzen zuen tolerantziaren alde berbidaltzeko, ados egonez gero.

Bazen garaia!

*GAUR8– astekarirako zutabea.

#askegunea-ren harira gauza asko entzun ditut inguruan: ederra izan dela, indartsua, latza, espetxeratuak izan arren garaipen bat izan dela… Baita bazela garaia ere, eta hau hasiera besterik ez dela izan: herri harresia herriz herri auzipetuz auzipetu hedatu behar dela. Hedatuko dugula.

Izan ere, 3 urte pasa dira ezker abertzaleak “prozesu demokratikoa” abian jarri zuenetik, eta prozesuaren zurrunbiloan jira eta bira txorabiaturik pasa dugu gau eta egun.

Eusko labeldun arrazakeria

*GAUR8-rako eginiko zutabea.

Ana Urkizak idatzitako artikulu polemiko haren harira lagun batek idatzi zuen eusko arrazakeria enkriptatuta dagoela eta batzuetan bat-batean argitzen dela.

Betor egurraren aurretik, nik nire lagun Drissi Euskal Herrira heldu zenean esan niona: ‘Zuk Driss euskaraz egiten baduzu, euskaldun gehienentzat euskalduna izango zara, laguna izango zara, baina erdaraz egiten baduzu, erdaldun gehienentzat moro bat izango zara’.

Hauteskunde-ajerako buru-jana

*GAUR8 astekarirako eginiko ekarpena.

Asko hitz egin da emaitzez eta kanpainaz eta ez noa horretan sakontzera: nire ustez ehbildu heldu da finalera, eta aukeraren bat bazuen ere, nabarmen galdu du. Bestalde, atzo goizera arte ensobratze astunetan, kartel itsasketan, pankartak egiten-eta %120 ematen zuen kidegoa… ehbildu finalera iritsi denean pasiboago ez al da egon(arazia)?

Irakurri dut ehbilduk ez duela erakarri beste indar ezkertiar batzuen boto askorik (IU-EB-EQUO), ez eta klase politikoaz nazkaturik dagoen abstentzioaren zati batena ere. Nire ustez ere hala da. Eredua ez da argia izan, ez hauteskundeetan, ez aspalditxo.

PNVrena bai: ‘Modelo PNV’. Jendarte gehienak, baita hari botoa ematen ez dioten askok ere, onartzen dio PNVri, hari eskerrak langabezi gutxiago eta industria gehiago dagoela, Gugghemheim-a ekarri zutela, azpiegitura asko daudela, ‘herria aurrera’ daramatela…

Zein da ehbildu-ren eredua? Eredu hori argitze aldera, galdera hauek otu zaizkit:

• Udalbiltza herri eraikuntzarako tresna izan dadin martxan jarriko da?
• Langabeziari, lehen sektoreari, industriari… nola egingo zaio aurre herrietatik?
• Euskara eta euskal kultura lehentasuntzat jarriko dira?
• Elkartasunean, feminismoan, ekologismoan, elikadura-burujabetzan… nola jarriko dira instituzioak (ere) abangoardian?
• Nahi da Euskal Herrian ehunka Marinaleda eraiki ala 3-4 Gordillo eta Cañamero onartu?
• Askapen mugimendu anitz bat birsortuko da ala sortu huts-hutsean?

Pausoka eta oreka galdu gabe, baina ehbildu-k arazo nazional eta sozialei errotik heldu eta eraldaketa gaurtik martxan jarri behar du.

Arnaldo Otegik famatu egin zuen hausnarketa bat prozesu demokratikoa abian jartzeko: ‘aldaketarako aukeraren ateak irekita daude, baina ez dira betiko irekita egongo’, eta nik estrapolazio bat eginez: ehbildu-eredua eta bere benekotasuna gehiengo batek konpartitu eta bultza dezan aukeraren ateak irekita daude, baina ez dira betiko irekita egongo.